Dziś systemy klimatyzacji są standardowym wyposażeniem budynków użyteczności publicznej, zakładów pracy, a nawet wielu domów. Chłodne powietrze generowane przez urządzenia pozwala na normalne funkcjonowanie w czasie letnich upałów. Siedząc w klimatyzowanym pomieszczeniu nikt raczej nie zastanawia się nad tym, kiedy właściwie opracowano pierwszy współczesny klimatyzator i kto stoi za jego skonstruowaniem. W niniejszym wpisie postanowiliśmy się temu przyjrzeć.
Willis Carrier, czyli ojciec współczesnej klimatyzacji
Ludzie na przestrzeni wieków szukali rozmaitych sposobów na obniżanie temperatury wewnątrz budynków. W tym celu nasi przodkowie wykorzystywali m.in. wilgotne zasłony, specjalne konstrukcje przypominające wiatraki, a nawet schowane w ścianach instalacje, w których przepływała zimna woda dostarczana przez akwedukty. Wspomniane rozwiązania były mało wydajne i dość zawodne – prawdziwy przełom nastąpił dopiero na początku XX wieku za sprawą amerykańskiego inżyniera, Willisa Havilanda Carriera.
Carrier urodził się w 1876 roku w Angoli w stanie Nowy Jork. Na początku swojej kariery zawodowej pracował jako nauczyciel w szkołach podstawowych, jednak porzucił to zajęcie na rzecz studiów inżynierskich na Uniwersytecie w Cornell. Zaraz po zdobyciu stopnia inżyniera mechanika, mężczyzna został zatrudniony w biurze konstrukcyjnym Buffalo Forge Company. Już na początku pracy młodemu inżynierowi powierzono bardzo wymagające zadanie – Carrier miał zlikwidować problem dużych wahań wilgotności powietrza w jednej z brooklińskich drukarni. Zbyt wysoka zawartość pary wodnej sprawiała, że papier się marszczył, tracąc tym samym swój wygląd i właściwości.
Carrier stworzył prototypową instalację, która swoją funkcjonalnością przypomina współczesny system klimatyzacji przemysłowej. Specjalna maszyna wydmuchiwała powietrze z kompresora. Strumień przechodził następnie przez cewki, które były schładzane przez amoniak oraz wodę. Na samym końcu chłodne powietrze było rozprowadzane po pomieszczeniu za pomocą wentylatorów – w efekcie dochodziło nie tylko do obniżenia panującej w budynku temperatury, ale także unormowania poziomu wilgotności. Opisany system został przetestowany po raz pierwszy 17 lipca 1902 roku – próba zakończyła się pełnym sukcesem.
Dalszy rozwój technologii klimatyzacyjnej
Rozwiązanie Carriera szybko zdobyło uznanie i przyjęło się w wielu obiektach – początkowo autorskie systemy klimatyzacyjne były montowane głównie w fabrykach i innych zakładach przemysłowych. Z czasem wynalazek młodego inżyniera zaczął cieszyć się tak dużą popularnością, że firma Buffalo Forge Company zdecydowała się na stworzenie osobnej spółki, która miała zajmować się wyłącznie klimatyzatorami – w ten sposób w 1907 roku powstał Carrier Air Conditioning Company.
Willis Carrier nie chciał być jednak dłużej zależny od swojego pierwszego pracodawcy, dlatego wykorzystał okazję i w 1915 roku założył wraz z siedmioma współpracownikami swoje własne przedsiębiorstwo – Carrier Engineering Corporation. Już w 1922 roku Carrier opracował nowe urządzenie chłodnicze wyposażone w sprężarkę odśrodkową. Maszyna trafiła do nowojorskiego Teatru Ravioli, który stał się tym samym pierwszym na świecie budynkiem użyteczności publicznej posiadającym klimatyzację. Dzięki tej inwestycji na podobny krok zdecydowała się wytwórnia Paramount Pictures Corporation – do końca lat 30. XX wieku firma Carriera zamontowała klimatyzację w ponad 300 kinach w całych Stanach Zjednoczonych.
Niedługo później wynalazek amerykańskiego inżyniera trafił do prywatnych domów – po raz pierwszy miało to miejsce w 1933 roku. Największy rozwój domowych urządzeń klimatyzacyjnych nadszedł jednak dopiero po zakończeniu II wojny światowej, a dokładniej po zniesieniu dekretu wojennego, który zabraniał instalowania takich systemów w celu zapewnienia komfortu osobistego. Klimatyzacja upowszechniła się więc na dobre na przełomie lat 50. i 60. – wówczas rozpoczęto produkcję kompaktowych urządzeń przeznaczonych do mocowania bezpośrednio w oknach domów i mieszkań.
Też chciałbyś skorzystać z możliwości nowoczesnych urządzeń klimatyzacyjnych? Oferujemy montaż klimatyzacji w Katowicach, Chorzowie, Krakowie oraz wielu innych miejscowościach na terenie województwa małopolskiego i śląskiego. Zajmujemy się też pracami serwisowymi oraz okresowymi przeglądami takich systemów.
